Samsun Milletvekili Erhan Usta, Türkiye’nin nasıl dünyanın plastik çöplüğüne döndüğünü, rakamlarla ortaya koyarken, konuyu TBMM gündemine taşıdı. Usta, “Bir yandan Türk vatandaşları plastik poşet başına 0,25 TL ücret öderken, diğer yandan Türkiye dünyanın plastik çöplüğü haline gelmiştir. Son 10 yılda Türkiye'nin plastik atık ithalatı %7217 oranında artarak 7 bin tondan 525 bin tona çıkmıştır. Üstelik ithal edilen plastik atıklar, Çin'in dahi kabul etmediği ve yasakladığı, son derece kalitesiz, insan sağlığını ve çevreyi tehdit eden, hatta radyoaktif riskler içerme olasılığı olan ucuz cinstendir. Türkiye, dünyanın çöp kutusu değildir! Olmamalıdır! Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a, insan sağlığını ve çevreyi tehdit eden, korkunç boyutlara ulaşan plastik atık ithalatını sorduk: Türk vatandaşları, Çin vatandaşlarından daha mı değersizdir? Türk toprakları, Çin topraklarından daha mı değersizdir?" dedi. İşte Erhan Usta tarafından verilen soru önergesinin ayrıntıları:
Plastik Atık İthalatı Son 10 Yılda %7217 Oranında Arttı
TÜİK verilerine göre 2009 yılında 7.169 ton olan plastik atık ithalatı, 2019 yılı ekim ayı itibariyle yıllık olarak 524.580 tona çıkmıştır. Böylece son 10 yılda plastik ithalatı %7217 oranında artarak Türkiye dünyanın plastik çöplüğüne dönmüştür. Artık Çin’in bile kabul etmediği ve yasakladığı, düşük kaliteli, radyoaktif riskler taşıma olasılığı dahi olan dünyanın plastik atığı Türkiye tarafından kabul edilmektedir. 2008 yılında kilogramı 0,71 $ olan ithalat birim fiyatı 2019 yılında 0,21 $’a düşmüştür. Bu bile durumun ne kadar tehlikeli bir hal aldığının kanıtı niteliğindedir. Bir yandan plastik kullanımını düşürmek için plastik poşet başına 25 kuruş ücret konurken ve “sıfır atık” temalı kampanyalarla bu konuda farkındalık oluşturulmaya çalışılırken, Türkiye’nin düşük kaliteli ve riskli plastik atık çöplüğüne döndürülmesi ne yaman bir çelişkidir.
Buna Dur Denmeli
Bu kalitesiz, riskli ama ucuz ithalata dur denilmezse, sadece maliyet anlamında bile bu durum Türkiye’nin kendi plastik atığının toplanmasını ve geri dönüşümünü sekteye uğratacaktır. Bu durumun insan sağlığı açısından direkt etkilerinin yanında çevresel etkileri de söz konusudur. Düşük kaliteli ve riskli plastik atıkların geri dönüşümü için daha çok temiz su kaynağı tüketilmekte, kullanılan kimyasallar çevreyi daha çok tehdit etmektedir.
Usta, Oktay’a Sordu
Plastik atık ithalatına ilişkin standartlar nelerdir, denetim mekanizması var mıdır? Denetime sonucunda ithalatı uygun görülmeyen ve ithalatına izin verilmeyen plastik atık var mıdır? Varsa 2019 yılındaki miktarı nedir? Ucuz, kalitesiz ve sağlık açısından riskler içeren plastik atık ithalatının, Türkiye’nin kendi plastik atığının toplanmasını sekteye uğratacağını düşünüyor musunuz? Bir taraftan plastik poşete 0,25 TL ücret konurken, “sıfır atık” temalı kampanyalarla ve projelerle bu konuda farkındalık oluşturulmaya çalışılırken, Türkiye’nin düşük kaliteli ve riskli plastik atık çöplüğüne döndürülmesi çelişki değil midir? Türkiye’nin plastik atık ihtiyacı mı vardır? Varsa neden Türk vatandaşları plastik poşet başına 25 kuruş ödüyor? Son 10 yılda %7217 oranında artan kalitesiz, riskli plastik atık ithalatına ve Türkiye’nin dünyanın plastik çöplüğüne dönmesine ne zaman dur diyeceksiniz? Çin, düşük kaliteli plastik atık ithalatına yasak getirmişken, Türkiye buna neden hala izin vermektedir? Türk vatandaşları, Çin vatandaşlarından daha mı değersizdir? Türk toprakları, Çin topraklarından daha mı değersizdir?
