Plastiklerdeki 'Gizli Tehlike': Milyonlarca Ölümle Bağlantılı Kimyasal Gündemde

Yeni bir araştırmaya göre plastikleri yumuşatmak için kullanılan DEHP adlı kimyasal, 2018 yılında dünya genelindeki 350 binden fazla kalp hastalığı kaynaklı ölümle ilişkilendirildi. Bilim insanları, bu kimyasala maruz kalmanın küresel sağlık üzerindeki etkilerini daha yakından inceliyor.

 

 

2018'de 2,6 milyon kalp hastalığı ölümü kaydedildi
28 Nisan'da eBioMedicine dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, 2018 yılında dünya genelinde 55-64 yaş aralığında 2,6 milyondan fazla kişi kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti. Bu ölümlerin yaklaşık %13,5'inin plastiklerde yaygın olarak bulunan ve ftalat adı verilen kimyasallara maruz kalmayla ilişkili olabileceği öne sürüldü.

 

DEHP maruziyeti ve ölüm oranları arasında bağlantı
Araştırmada, özellikle di-2-etilhekzilftalat (DEHP) isimli ftalat türüne odaklanıldı. New York Üniversitesi Langone Health’ten araştırmacı Sara Hyman ve ekibi, DEHP maruziyetinin kalp hastalığına bağlı ölümler üzerindeki etkisini inceleyerek 2008 yılına ait DEHP tahminlerini, 2018 yılı ölüm oranları ile karşılaştırdı. Sonuç olarak, 2018'de 350 binden fazla ‘aşırı ölüm’ ile DEHP maruziyeti arasında anlamlı bir ilişki bulundu.

Plastik endüstrisinin yoğun olduğu bölgeler daha fazla etkilendi
Bu ölümlerin büyük kısmının Orta Doğu, Güney Asya, Doğu Asya ve Pasifik bölgelerinde gerçekleştiği belirtildi. Araştırmacılar, bu dağılımın bölgesel plastik üretiminin büyüklüğüyle ilişkili olabileceğini ifade ediyor. Ancak çalışmada DEHP'nin doğrudan kalp hastalıklarına neden olduğu değil, iki unsur arasında bir korelasyon olduğu vurgulandı.

Veri eksikliği ve model sınırlamaları
Sara Hyman, özellikle Latin Amerika, Afrika ve Asya gibi bölgelerde DEHP maruziyetine dair yeterli veri toplanmadığını ve bu nedenle geçmişte yapılmış küçük ölçekli çalışmaların tahminlerde kullanıldığını belirtti. Ayrıca araştırma modeli, bireylerin yaşam tarzı, başka sağlık koşulları veya diğer kimyasallara maruz kalma düzeylerini hesaba katmadı.

Farklı ftalatlar farklı riskler barındırıyor
Ftalatların moleküler etkileri halen araştırılıyor. Texas A&M Üniversitesi'nden epigenetik uzmanı Mahua Choudhury, farklı ftalatların vücutta farklı mekanizmaları etkileyebileceğini, hatta bir kısmının diğer ftalatların etkisini artırabileceğini ya da dengeleyebileceğini söylüyor. Bu nedenle, sadece DEHP değil, birden fazla ftalatın birlikte oluşturduğu etkilerin incelenmesi gerektiği vurgulanıyor.

'Plastik bir gezegene dönüşüyoruz' uyarısı
California Riverside Üniversitesi’nden Changcheng Zhou, DEHP ile bağlantılı kalp hastalığı ölümlerinin “oldukça endişe verici” olduğunu dile getirerek şu ifadeleri kullandı: ‘Plastik bir gezegen olmaya doğru gidiyoruz. Bu ciddi sorunu gerçekten dikkate almamız gerekiyor.’

 

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI