Türkiye Halkla İlişkiler Derneği (TÜHİD), İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü ile İstanbul Aydın Üniversitesi Afet Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (AFAM) iş birliğiyle, 9 Haziran 2023 tarihinde İstanbul Aydın Üniversitesi Halit Aydın Kampüsü’nde düzenlenen “Afet Yönetiminde Halkla İlişkilerin Rolü ve İşlevi” başlıklı çalıştayın sonuç bildirisi yayınlandı. Halkla ilişkiler profesyonellerinin afet öncesi, sırası ve sonrasına yönelik görev ve sorumluluklarının ele alındığı çalışmada halkla ilişkiler disiplinin afet yönetimi ile ilişkisi ve bu süreçteki rolü irdelendi:Halkla ilişkiler uygulamalarının afet yönetiminin hangi alanlarında kullanılabileceği, Halkla ilişkiler eğitim sürecine yönelik içerik ve yapısal değişikliklerin neler olabileceği, Meslek örgütlerinin uygulamalara yönelik kural ve standartları, Halkla ilişkiler profesyonellerinin sorumlulukları ile Kurum ve kuruluşların karşılaması gereken kriterlerin ele alındığı beş oturumdan meydana gelen çalıştaya iş dünyası, sivil toplum kuruluşları ve akademiden önemli isimler katkıda bulundu. Her türlü afet, kriz veya acil durumlarda doğal bir bilgilendirme görevi bulunan halkla ilişkiler profesyonelleri; ”Afet Yönetimi” esnasında doğru bilgi üretmek ve paylaşmak, güven oluşturmak, kamu yararı sağlamak, mevcut algıyı ve eğilimleri belirleyebilmek üzere “araştırma”, “bilgilendirme”, “yönlendirme”, “bir araya getirme” ve “dezenformasyonla mücadele” başlıklarındaki sorumlulukları yerine getiriyor. Çalıştay sonrasında yayınlanan sonuç bildirisinde de halkla ilişkilerde bilginin doğru kaynaktan alınması ve tek merkezden yayılmasının önemli olduğu, uygulayıcılar ve meslek örgütleri için bu kaynağın mesleğin çatı kuruluşu olan TÜHİD olarak belirlenmesi kararlaştırıldı. İlgili kurumlarla iş birliği içinde olacak bir platformun oluşturulması konusunda fikir birliği sağlandı. Bununla birlikte kurumlarda iletişim profesyonellerinin ya da halkla ilişkiler departmanlarının karar verme mekanizmaları içerisinde yer almalarının bir gereklilik olduğuna dair ortak görüşe varıldı. Afet İletişiminde Halkla İlişkilerin Rolü çalıştayı sonuç bildirisinde; iş dünyası, sivil toplum kuruluşları ve akademiden uzmanların ortak paydada buluştukları öne çıkan konular şu şekilde sıralandı:
- Ortak bir dilin oluşturulması, afet ve acil durum süreçlerine yönelik doğru bir iletişimin kurgulanabilmesi ve uygulanabilmesi için mesleği icra eden profesyonellere, ilgili meslek örgütlerine ve STK’lara yönelik kavramsal eğitim çalışmaları yapılmalıdır.
- Akreditasyon süreçlerinde iletişim fakültelerinin bölümleri için afet iletişimini bir kriter olarak araması sağlanmalıdır.
- Afet iletişimi konusunda eğitim içerikleri oluşturulurken kamuoyunun afet algısının da belirlenmesi gereklidir. Bu nedenle hem sektöre hem de kamuoyuna yönelik afet algı araştırmasına ihtiyaç vardır.
- Meslek örgütlerinin çağın en önemli problemlerinden biri olan afetlere yönelik yönetmelik veya tüzüklerini güncellemeleri gerekmektedir. Afete dirençli toplumların oluşturulmasına yönelik mesleki gereklilikler doğrultusunda ayrı bir madde veya bölüm halinde olmalıdır.
- Meslek örgütlerinin yaşanılan afetlerden edinilen dersler doğrultusunda bilgi üretebilmek, doğru bilgi kaynaklarını belirleyebilmek veya oluşturabilmek için bilgiye odaklanan yaklaşımların geliştirilmesi gerekmektedir. Mesleğin gereklilikleri kapsamında yapılacakları belirten, uluslararası alandaki iyi örneklerden de beslenen rehberler oluşturulmalıdır. Bu rehberlerde yer alacak içeriklerin kurumsallaştırılması ve bunların sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir.
- Halkla ilişkiler profesyonelleri bulundukları kurumlarda ilişki yönetimini risklere göre de planlamalıdır. Bu planlamalar sadece ulusal düzeyle sınırlı kalmamalı gerektiğinde uluslararası boyutu da dikkate alınmalıdır.
- Kamuoyu normal zamanlarda afetlerle ilgilenmemektedir. Bu nedenle afet riski altındaki bir bölgede hizmet sunan her bir kurumun kendi gündeminde konunun kalmasını sağlaması gerekmektedir. İletişim profesyonellerinin kendi kurumlarında buna yönelik bir misyonları yer almalıdır.
- Afet etkisi altında olan her bir kurumun çalışanlarına, müşterilerine, tedarikçilerine, hissedarlarına, tüm paydaşlarına karşı sorumluluğunu yerine getirebilmek için afete yönelik çalışmaları sürekli gündemlerinde tutmaları gerekmektedir.
